درگاه:اخترشناسی
درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه اخترشناسیستارهشناسی یا اخترشناسی علم بررسی موقعیت، تغییرات، حرکت و ویژگیهای فیزیکی شیمیایی پدیدههای آسمانی از جمله ستارگان، سیارات، دنبالهدار، کهکشانها و پدیدههایی مانند شفق قطبی و تشعشعات پسزمینهای فضا میباشد که منشاء آنها در خارج از جو زمین قرار دارد. این رشته با رشتههایی مانند فیزیک، شیمی و ریاضیات ارتباط تنگاتنگ دارد و همچنین با رشتهٔ کیهانشناسی (پیدایش و تکامل جهان) ارتباط نزدیکی دارد. اگر تنها ستارگان مورد مطالعه قرار بگیرند به آن ستارهشناسی گفته میشود. اخترشناسی یکی از قدیمیترین علوم است. اخترشناسان در تمدنهای اولیه بشری به دقت آسمان شب را بررسی میکردند و ابزارهای ساده اخترشناسی از همان ابتدا شناخته شده بودند. با اختراع تلسکوپ، تحولی عظیم در این رشته ایجاد شد و دوران اخترشناسی جدید آغاز گردید. نوشتار برگزیدهماکیان ایکس یک یا دجاجه ایکس یک یک منبع مشهور پرتو ایکس در آسمان است که در صورت فلکی ماکیان قرار دارد. در سال ۱۹۶۴ و در خلال پرواز یک تلسکوپ فضایی مدار پایین کشف شد و یکی از بزرگترین منابع پرتو ایکس در آسمان است که پرتوی ایکسی با شارش ۲٫۳ تولید میکند. ماکیان ایکس یکی از بزرگترین احتمالات برای سیاهچاله است. این جسم حدود ۸٫۷ برابر جرم خورشید، جرم دارد از آنجایی که هرچه در اطرافش باشد به مشابه این رفتار میکند که در کنار یک سیاهچالهاست. شعاع افق رویداد آن ۲۶ کیلومتر محاسبه میشود. این سامانه عضو یک مجموعه ستاره به نام ماکیان OB۳ است، به معنی اینکه ماکیان ایکس یک حدود پنج میلیون سال قدمت دارد و تشکیل یافته از ستارهای با جرم بیشتر از ۴۰ برابر جرم خورشید است. اکثر جرم ستارهٔ قدیمی به خاطر از دست دادن پوسته از بین رفتهاست. مرگ این ستاره همراه با یک ابرنواختر همراه بودهاست، نتیجه انفجار این بودهاست که مرکز ستاره به سیاهچاله تبدیل شدهاست.
ماکیان ایکس یک موضوع شرطبندی علمی بین استیون هاوکینگ و کیپ ثورن در سال ۱۹۷۴ بودهاست، در مورد اینکه این جرم یک سیاهچاله نیست. او سیاهچاله بودن ماکیان ایکس یک را در سال ۱۹۹۰ بعد از کشف اطلاعات مربوط به امواج گرانشی تایید کرد.
زندگینامهٔ برگزیدهخیام (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷، درگذشتهٔ ۵۱۰ خورشیدی) معروف به خیامی و خیام نیشابوری، از ریاضیدانان، ستارهشناسان و شاعران بنام ایران در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است و دارای لقب حجةالحق بودهاست ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آنکه رباعیات خیام را به اغلب زبانهای زنده ترجمه نمودهاند، فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کردهاست که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغربزمین گردیدهاست. یکی از برجستهترین کارهای وی را میتوان اصلاح گاهشماری ایران در زمان وزارت خواجه نظامالملک، که در دورهٔ سلطنت ملکشاه سلجوقی (۴۲۶ - ۴۹۰ هجری قمری) بود، دانست. وی در ریاضیات، علوم ادبی، دینی و تاریخی استاد بود. نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعاتاش دربارهٔ اصل پنجم اقلیدس نام او را به عنوان ریاضیدانی برجسته در تاریخ علم ثبت کردهاست. ابداع نظریهای دربارهٔ نسبتهای همارز با نظریهٔ اقلیدس نیز از مهمترین کارهای اوست. شماری از تذکرهنویسان، خیام را شاگرد ابن سینا و شماری نیز وی را شاگرد امام موفق نیشابوری خواندهاندهرچند صحت این فرضیه که خیام شاگرد ابن سینا بودهاست، بسیار بعید مینماید، زیرا از لحاظ زمانی با هم تفاوت زیادی داشتهاند. خیام در جایی ابن سینا را استاد خود میداند اما این استادی ابن سینا، جنبهٔ معنوی دارد. نوشتارهای برگزیدهنگارهٔ برگزیدهسحابی شکارچی که به نام سحابی جبار هم معروف است تنها سحابی آسمان است که با چشم غیرمسلح هم دیده میشود. مکان این سحابی در جنوب کمربند شکارچی است. گفتاورد
— خیام برج فلکی کنونیبرج ثور دومین برج یا خانه خورشید است. این برج خط سیر خورشید در ماه اردیبهشت به مدت ۳۱ روز و ۵/۲ساعت است. از این رو برج ثور در گاهشماری خورشیدی نام دیگر اردیبهشت ماه نیز میباشد. آیا میدانید'آیا میدانید...
|