پرش به محتوا

گروه بوتیل

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گروه بوتیل در شیمی آلی عبارت است از یک رادیکال آزاد آلکیل چهار کربنه یا یک گروه جانشینی با فرمول شیمیایی کلی −C4H9 که می‌تواند از یکی از همپارهای بوتان به‌دست آمده باشد.

همپارها[ویرایش]

همپار ان-بوتان می‌تواند به دو روش پیوند بخورد و دو گروه -بوتیل به‌دست دهد:

  • اگر از راه یکی از اتم‌های کربن خارجی پیوند بخورد، بوتیل معمولی یا ان-بوتیل خواهیم داشت: CH3−CH2−CH2−CH2 (نامگذاری سیستماتیک: بوتیل)
  • اگر از راه یکی از کربن‌های داخلی پیوند بخورد به آن بوتیل درجه دوم یا سِک-بوتیل گفته می‌شود:CH3−CH2−CH(CH3)− (نامگذاری سیستماتیک: ۱-متیل‌پروپیل)

همپار دوم بوتان هم می‌تواند به دو روش پیوند بخورد:

  • اگر در یکی از کربن‌های خارجی (ترمینال) پیوند بخورد به آن ایزوبوتیل گفته می‌شود: (CH3)2CH−CH2 (نامگذاری سیستماتیک: ۲-متیل‌پروپیل)
  • اگر در یک کربن مرکزی پیوند بخورد به آن ترتیاری بوتیل، ترت-بوتیل یا تی-بوتیل گفته می‌شود: (CH3)3C− (نامگذاری سیستماتیک: ۱٬۱-دی‌متیل‌اتیل)

نمونه‌ها[ویرایش]

butyl acetate sec-butyl acetate isobutyl acetate tert-butyl acetate
بوتیل استات
سِک-بوتیل استات
ایزوبوتیل استات
ترت-بوتیل استات
فرمول اسکلتی نام عمومی نام آیوپاک
ترجیحی
نامگذاری قدیمی مفهوم جایگزین
ان-بوتیل بوتیل بوتیل بوتان-۱-ایل
سک-بوتیل بوتان-۲-ایل ۱-متیل‌پروپیل بوتان-۲-ایل
ایزوبوتیل ۲-متیل‌پروپیل ۲-متیل‌پروپیل ۲-متیل‌پروپان-۱-ایل
ترت-بوتیل ترت-بوتیل ۱٬۱-دی‌متیل‌اتیل ۲-متیل‌پروپان-۲-ایل

منابع[ویرایش]

ویکی‌پدیای انگلیسی