درگاه:زمین‌لرزه
درگاه‌های ویکی‌پدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه زمین‌لرزه زمین‌لرزه یا زلزله، لرزش و جنبش زمین است که به علت آزاد شدن انرژی ناشی از گسیختگی سریع در گسلهای پوستهٔ زمین در مدتی کوتاه روی می‌دهد. محلی که منشأ زمین‌لرزه است و انرژی از آنجا خارج میشود را کانون ژرفی، و نقطهٔ بالای کانون در سطح زمین را مرکز سطحی زمین‌لرزه گویند. پیش از وقوع زمین‌لرزهٔ اصلی معمولاً زلزله‌های نسبتاً خفیف‌تری در منطقه روی می‌دهد که به پیش‌لرزه معروفند. به لرزش‌های بعدی زمین‌لرزه نیز پس‌لرزه گویند که با شدت کمتر و با فاصلهٔ زمانی گوناگون میان چند دقیقه تا چند ماه رخ می‌دهند. زمین‌لرزه به سه صورت عمودی، افقی و موجی به‌وقوع می‌رسد که نوع آخر از شایع‌ترین آن‌هاست. زمین لرزه نتیجهٔ رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوسته زمین است که امواج مرتعشی را ایجاد می‌کند. زمین لرزه‌ها توسط دستگاه لرزه‌سنج یا لرزه‌نگار ثبت می‌شوند. مقدار بزرگی یک زلزله (ریشتر) طبق قرارداد گزارش میشود، زلزله‌های کوچکتر از شدت ۳ اغلب غیر محسوس و بزگتر از ۷ خسارت‌های جدی را به بار می‌آورند. شدت لرزه با روش اصلاح شدهٔ مرکالی اندازه‌گیری میشود. نوشتار برگزیده
نحوه عملکرد انواع جدید سامانه به این صورت است: در هنگام وقوع زمین‌لرزه، از کانون آن چندین موج با سرعت‌های مختلف منتشر میشود. امواج سریع‌تر (امواج پی) با سرعتی حدود ۷ کیلومتر بر ثانیه منتشر می‌شوند. این امواج به طور کلی آسیب کمی می‌رساند. امواج مخرب (موج اس) با سرعتی حدود ۴ کیلومتر بر ثانیه منتشر می‌شوند. بنابراین موج پی زودتر از موج اس قابل حس کردن است. حسگری رخ دادن زمین‌لرزه را در نزدیکی مرکز آن حس می‌کند و از آنجایی که سرعت حرکت سریعترین امواج زمینی زلزله (امواج اولیه، یا امواج P) از سرعت حرکت امواج رادیویی کمتر است، هشدار مربوط به وقوع زمین‌لرزه را چندین ثانیه پیش از رسیدن امواج زلزله به محل اسکان مردم به آنها می‌رساند. مفهوم سامانهٔ هشدار زمین‌لرزه توسط کوپر در سال ۱۸۶۸ معرفی شد اما در آن زمان امکان عملی پیاده‌سازی سامانه پیشنهادی وجود نداشت. اولین سامانه آشکارساز زمین‌لرزه در نیمه دوم دهه ۱۹۵۰ برای قطارهای شینکانسن در ژاپن پیاده‌سازی شد. با پیشرفت‌های بعدی سامانه‌هایی ساخت شد که از مفهوم امواج پی استفاده می‌کردند. زمین‌لرزه کوبه محرک تحقیقات بیشتری جهت بهبود سامانهٔ هشدار زمین‌لرزه شد. اولین سامانهٔ هشدار زمین‌لرزه برای عموم مردم در سال ۱۹۹۵ در مکزیکو سیتی پیاده‌سازی شد. پس از آن سامانه‌های هشدار متعددی در نقاط گوناگون دنیا نصب شد. سامانه‌های هشدار زمین‌لرزه در ایتالیا، رومانی و ترکیه در دست اقدام هستند. برخی کشورها، از جمله ایالات متحده آمریکا، هنوز در حال پژوهش بر روی سامانه هستند. اصطلاح‌نامهٔ برگزیدهلرزهسنج واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، کلیه واژه‌های گروه زئوفیزیک دستگاهی است که شتاب یا تغییر مکان ناشی از امواج لرزه ای درونی زمین، که در اثر زمین‌لرزه و انفجار اتمی یا دیگر عوامل ایجاد شده است، را ثبت می‌کند. به دستگاهی که برای سنجش شتاب ایجاد شده در جریان زلزله استفاده میشود، اصطلاحا شتاب‌نگار گفته میشود. در لرزه‌سنج‌های قدیمی‌تر، که آنها را لرزه‌نگار واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، کلیه واژه‌های گروه زئوفیزیک می‌نامند و شامل یک قلم و کاغذ متحرک است، کار اندازه‌گیری و ثبت لرزه‌ها همزمان و دریک جا انجام می‌گرفت. در دستگاه‌های نوین این کارها در بخش‌هایی جدا از هم انجام می‌گیرد. نوشتارهای برگزیدهردههانگارهٔ برگزیده سانفرانسیسکو در حال سوختن پس از وقوع زمین‌لرزهٔ سال ۱۹۰۶ میلادی. این تصویر از بالای بام یک خانه گرفته شده‌است. آتش‌سوزی‌های وسیعی که پس از زمین‌لرزه روی داد از خود زمین‌لرزه خسارات بیشتری برجای گذاشت. گفتاوردآیا می‌دانید
ویکیپروژههاویکیپروژهٔ زمین‌لرزه‌ها مرکز ساماندهی به مقالات زمین‌لرزه‌ها، سونامی‌ها، زلزله‌شناسی، و موضوعات مرتبط است. به ما بپیوندید و یاریمان کنید! آن‌چه می‌توانید انجام دهید
موضوعاتمراکز پژوهشی دولتی امواج لرزه‌ای زلزله‌شناسی و مقیاس‌ها زمین‌لرزه‌های مهم جهان زمین‌لرزه‌های مهم ایران سراسرنما خرابی‌هایی که زمین‌لرزهٔ بم در سال ۲۰۰۳ در این شهر از خود بر جای گذاشت. این زمین‌لرزه جان بیش از ۳۰٬۰۰۰ هزار تن را گرفت. درگاه‌های وابسته
در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا |
